Τίτλος: Επιστήμη και Τεχνολογία στην Κύπρο του 2030. Ο ρόλος της έρευνας και καινοτομίας στην οικονομική και κοινωνική αναβάθμιση της πατρίδας μας.
Καλεσμένοι: Κυριάκος Κόκκινος (Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής), Νικόλας Μαστρογιαννόπουλος (Επικεφαλής Επιστήμονας για Έρευνα και Καινοτομία), Θεόδωρος Λουκαΐδης (Γενικός Διευθυντής Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας).
Δημοσιογράφος: Σωκράτης Ιωακείμ
Κύρια σημεία
- Ψηφιακός μετασχηματισμός – Η Κύπρος με βάση τους ευρωπαϊκούς δείκτες είναι στην 24η θέση από 28 χώρες τα τελευταία χρόνια. Δεν έχουμε καλές επιδόσεις και γι’ αυτό η αποστολή μας είναι να βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας για να δώσουμε καλύτερη ποιότητα ζωής στους πολίτες.
- Επιδιώξεις: Συνδεσιμότητα (γρήγορο ίντερνετ), υπηρεσίες και συναλλαγές μέσα από το διαδίκτυο, αναβάθμιση ποιότητας εξυπηρέτησης.
- Πρώτη φορά μπήκε κάτω από ένα αρμόδιο υπουργείο η ψηφιακή αναβάθμιση της χώρας
- Η αλλαγή ξεκίνησε αλλά το ταξίδι για ψηφιακό μετασχηματισμό είναι συνεχές αφού η αναβάθμιση και ο μετασχηματισμός είναι μια αέναη διαδικασία.
- Οφέλη ψηφιακής οικονομίας: Αύξηση του employability των νέων (θέσεις εργασίας) και μεγαλύτερη ανθεκτικότητα της οικονομίας σε εξωγενείς απρόβλεπτους παράγοντες (πχ πανδημία) ώστε να μην εξαρτιόμαστε μόνο από συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας (δηλαδή από τουρισμό, shipping και οικονομικές υπηρεσίες). [15ο λεπτό]
- Το ιδανικό θα ήταν ο Κύπριος να μπορεί να διεκπεραιώσει εργασίες στον δημόσιο τομέα από το σπίτι του ανά πάσα στιγμή χωρίς να απαιτείται η φυσική του παρουσία.
- Η τηλεργασία πρέπει να είναι μέρος της εργασίας μας και όχι υποκατάστατο της φυσικής μας παρουσίας. [20ο λεπτό]
- Ό,τι κερδίσαμε λόγω της πανδημίας (τηλεκπαίδευση, τηλεργασία) θα πρέπει να γίνει κτήμα μας και να ενσωματωθεί πλήρως στην τυπική εργασία.
- Τι πρέπει να μείνει από την πανδημία ως κέρδος: Χαρακτηριστικό το παράδειγμα για διαδικασία έγκρισης επιδομάτων Υπουργείου Εργασίας. Εξετάστηκαν 250 χιλιάδες αιτήσεις για τα επιδόματα. Κερδήθηκε το στοίχημα έτσι ώστε μέχρι 15 Απριλίου να διεκπεραιωθούν χιλιάδες αιτήσεις. Αυτό θα μείνει ως μια θετική κληρονομιά.
- Η πανδημία μας ανάγκασε να κάνουμε μεγάλα βήματα σε πολλές υπηρεσίες. Στόχος η δημιουργία ενός Digital Services Factory για να κτίσουμε όλες αυτές τις ψηφιακές υπηρεσίες ώστε ο πολίτης να μπορεί να εξυπηρετείται με αποτελεσματικότητα και ταχύτητα.
- Έχουμε το πιο ακριβό ίντερνετ και το πιο αργό αν και από πλευράς κάλυψης είμαστε στο 98%. Προσπάθεια να δώσουμε γρήγορο και φθηνότερο ίντερνετ στον πολίτη. [20ο λεπτό]
- Εγκατάσταση κεραιών 5G: Ο ΠΟΥ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξαν ότι μέχρι στιγμής δεν τεκμηριώνεται ότι το 5G είναι λιγότερο ή περισσότερο βλαβερό από άλλα δίκτυα. Η πολιτεία οφείλει να ακολουθήσει την εξέλιξη της τεχνολογίας σεβόμενη την υγεία των πολιτών και ακολουθώντας τις οδηγίες διεθνών οργανισμών. Χρειάζεται υπεύθυνη και επιστημονικά βασισμένη ενημέρωση. Είναι υποχρεωμένη η κυπριακή δημοκρατία μέχρι το 2020 να αδειοδοτήσει το 5G. Είναι θέμα ανταγωνιστικότητας της τεχνολογίας (πολλαπλάσιες ταχύτητες για καλύτερης ποιότητας υπηρεσίες). Άρα για να γίνει αυτό θα πρέπει να προχωρήσουμε μπροστά και να συμβαδίζουμε με τις διεθνείς εξελίξεις. [28ο λεπτό ]
- Μέσα στον σχεδιασμό της κυβέρνησης είναι να έρθει μέχρι την επόμενη Παρασκευή ένας ολιστικός σχεδιασμός με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και θεσμούς για το θέμα του 5G.
- Λόγω μεγέθους της χώρας μας μπορούμε πολύ εύκολα να κάνουμε δοκιμή μιας ιδέας ή μιας καινοτομίας έτσι ώστε να προωθηθούν σε παγκόσμιο επίπεδο.
- H Κύπρος μπορεί να είναι πρότυπο γιατί έχει άριστο επιστημονικό προσωπικό. Υπάρχουν δηλαδή τα βασικά συστατικά.
- Η αξία της βασικής έρευνας διαφάνηκε και εν καιρώ πανδημίας η οποία είχε άμεση επίδραση στους δύο τομείς που στηρίζουν την οικονομία μας (τουρισμός, υπηρεσίες οικονομικές). Άρα η επένδυση στην έρευνα και την καινοτομία πάντα μπορεί να βρει λύσεις για διεξόδους εκτός των παραδοσιακών δρόμων.
- Πρέπει να δημιουργήσουμε αυτό το περιβάλλον ώστε να φτάσουμε στα πρότυπα ξένων χωρών ανάλογου μεγέθους με εμάς (πχ Εσθονία). Η ενίσχυση και προώθηση της εφαρμοσμένης έρευνας είναι μια μεγάλη επένδυση. Αν και πάντα υπάρχει το στοιχείο του ρίσκου υπάρχουν τρόποι να τύχει διαχείρισης.
- Ρόλος πανεπιστημίων και ιδιωτικής πρωτοβουλίας: Στα πανεπιστήμια παράγεται η γνώση και οι επιχειρήσεις έχουν τα κανάλια να τα διοχετεύουν στην αγορά. Πρέπει να υπάρχει αυτή η ροή ανάμεσα στο τι παράγεται στα ερευνητικά κέντρα για να εξελιχθεί κάτι ως προϊόν και να φτάσει στον πολίτη.
- Startups: Η πολιτεία πρέπει να τις στηρίξει έτσι να απορροφήσει το ρίσκο και αν δεν πετύχουν αυτό που ήθελαν να πάνε πίσω να δουν τι δεν δούλεψε και να ξαναδοκιμάσουν. Αυτό που λείπει από την Κύπρο είναι η στήριξη και η ενθάρρυνση με χρηματοδότηση από το κράτος. Και όχι μόνο από κυβέρνηση η στήριξη αλλά και από τον ιδιωτικό τομέα για να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες για startups.
- Είμαστε ψηλά σε απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων και σε εξαιρετικά επίπεδα σε επιστημονικές δημοσιεύσεις. Άρα χρειάζεται να στηριχθεί η ροή από τη βασική έρευνα στην εφαρμοσμένη για να μετουσιωθεί στην καινοτομία.
- Διαδικασία αξιολόγησης ερευνητικών προτάσεων: Γίνεται πάντα με διαφάνεια, είναι αδιάβλητη και αξιοκρατική με ξένους αξιολογητές και δικαίωμα ένστασης.
- Υπολογίζεται ότι θα δοθούν 250 χιλιάδες ευρώ για την εκπαίδευση των δημοσίων υπαλλήλων σε θέματα ψηφιακής ενσωμάτωσης και τηλεργασίας.
- Σημαντική η συνέργεια μεταξύ των κοινωνικών/ ανθρωπιστικών επιστημών με τις θετικές επιστήμες. Πρέπει πάντα να λαμβάνουμε υπόψη και τα ηθικά διλήμματα, τα φιλοσοφικά ερωτήματα και τις κοινωνιολογικές παραμέτρους σε κάθε απόφαση.
- Μπορούμε και θα τα καταφέρουμε. Θα είμαστε σύντομα σε θέση να βγάλουμε το οικοσύστημα προς τα έξω και να το διεθνοποιήσουμε.